Praca autorska  "Panorama Chojnowa" Marta Kociuba

 Historia miasta

Miasto Chojnów na mapie historycznej istnieje już 750 lat. Pierwsza wzmianka pojawiła się bowiem w roku 1272. Osada „Haynow", „Hajnovia", „Hajnau"  jak pierwotnie ją nazywano, swoich początków dopatruje się w II wieku naszej ery.

Wykopaliska świadczą o śladach wpływów prowincjonalno - rzymskich, a potem osadnictwa wczesnośredniowiecznego.  Nazwa topograficzna przyszłego „civitas" określała tereny porośnięte choiną czy też sosną. W 1288 roku Chojnów oficjalnie nazwano miastem. Dokument został wydany przez legnickiego księcia Henryka V Brzuchatego. Pierwszym oficjalnym kasztelanem został Bronisław. Pełne prawa miejskie Chojnów uzyskał w 1333 roku.

Wieki średnie to dla miasta okres historycznych wzlotów i upadków. Chojnów zamieszkiwany był głównie w tym okresie przez ludność polską. Był to czas nadania pierwszych praw od XIII do XIV wieku. Świadczą o tym dokumenty, w których liczba imion niemieckich jest czterokrotnie mniejsza. Dzięki licznym przywilejom w XIV i na początku XV wieku miasto rozkwitło. Prawo składu, eksploatacji złota, handlu solą przyczyniło się do rozwoju Chojnowa.

Jednak najistotniejszym walorem średniowiecznej osady stał się cech tkaczy. Wielu mieszkańców miasta i okolic zajmowało się hodowlą owiec, tworząc lokalną bazę surowcową dla rozwoju sukiennictwa. Bogaty cech sukienników w XVI wieku miał w posiadaniu własne młyny wodne, a także budynek, w którym mieściła się maszyna do obróbki sukna.

Prężny rozwój przerwały klęski spowodowane pożarami w latach 1318 i 1428. Pożar z połowy XV wieku łączy się z najazdem wojsk husyckich i rzezią mieszkańców. Z pogromu uratowało się zaledwie 15 mieszczan, którzy ukryli się w kościelnej wieży. Zniszczona osada potrzebowała pół wieku, by ponownie stać się bogatym ośrodkiem miejskim. Istotne było wsparcie książąt, którzy zwalniali mieszczan z podatków, na rzecz odbudowy swoich domów czy zakładów pracy. Niestety na początku wieku XVI kolejny pożar zniszczył większą część miejskich zabudowań. Wsparcie m.in. od papieża Juliusza II i króla Czech Władysława II Jagiellończyka przyczyniło się do szybkiego rozwoju Chojnowa.

Wiek XVII to okres, który zapisał się w historii miasta niepomyślnie. Zaraza w 1613 roku pochłonęła 713 ofiar. Obce wojska plądrowały domy mieszczan. Kwaterowanie  armii cesarskich i szwedzkich także wyczerpało miejscowość gospodarczo i ekonomicznie. Kolejne pożary w połowie wieku XVII zniszczyły kościół p.w. Św. Apostołów Piotra i Pawła, ratusz oraz 140 domów.

Szlak „Wysokiej drogi", który był istotą wymiany towarów, przestał się liczyć gospodarczo z powodu zaniku handlu w tym okresie. Wojny, pożary, bankructwo, grabieże, w efekcie wyludnienie sprawiły, że gród został zniszczony i zdegradowany. Był to bardzo trudny wiek dla Chojnowa, który stał się jednym z najbardziej wyludnionych miast na Śląsku.